Window Maker, de geest van NeXTStep

ArticleCategory: [Choose a category for your article]

Applications

AuthorImage:[Here we need a little image form you]

[Photo of the Author]

TranslationInfo:[Author and translation history]

original in frGeorges Tarbouriech

fr to enGeorges Tarbouriech

en to nl Mylène Reiners

AboutTheAuthor:[A small biography about the author]

Georges is al lang een Unix-gebruiker (zowel commerciële als gratis versies). Hij werkt temidden van zo'n tien besturingssystemen en is belast met netwerkbeheer, applicatie-ontwikkeling, systeembeheer... Voor de broodnodige variatie zorgt hij in zijn spaarzame vrije tijd voor zijn twee oude computers (een Amiga en een NeXT-station) en neemt hij deel aan vrije-softwareprojecten.

Abstract:[Here you write a little summary]

Window Maker 0.61.1 is de laatste release van deze op NeXT lijkende window manager.

ArticleIllustration:[This is the title picture for your article]

[Illustration]

ArticleBody:[The article body]

Introductie

"Weer een andere window manager," zul je zeggen. Klopt, maar deze is niet gewoon. Als je genoeg hebt van vervangers van Windows, dan is Window Maker jouw keus.

In de Linux-wereld bestaat een verrassend fenomeen: 'door Windows geïnspireerd'. De primaire window managers, fvwm en alles wat daarvan afgeleid is, zijn typische voorbeelden. Voor de desktop-omgevingen is het bijna nog erger: KDE is een mengeling van Windows en CDE. (Terzijde: CDE is waarschijnlijk de winnaar in de categorie software met de meeste fouten oftewel bugs in de commerciële Unix-wereld! Vooral onder Solaris 2.6, waar - naast veel andere grappige dingen - men zelfs vergat enkele menuopties te programmeren.) GNOME, hoewel origineler dan KDE, volgt hetzelfde spoor. Zonder enige twijfel hebben deze karakteristieken Linux aantrekkelijk gemaakt voor een groot aantal Windows-gebruikers. Persoonlijk heb ik niets tegen deze omgevingen; ze verschaffen ons vaak bijzonder interessante hulpmiddelen (tools).

Window Maker is het werk van Alfredo Kojima, bijgestaan door Dan Pascu en Matt Hawkins. Daarnaast hebben nog veel andere mensen deelgenomen aan het project, en we kunnen ze niet allemaal noemen.

Het belangrijkste aan WM is eigenlijk het uiterlijk. De gelukkigen die NeXTStep kennen, zullen meer dan alleen gelijkenissen vinden: WM is een exacte kopie van de NeXT GUI.


next24.jpg

NeXT, de enige echte!


Ook de filosofie van WM is bijzonder, en vraagt enige nieuwsgierigheid en het vermogen om oude gewoonten los te laten. We komen hier later op terug.

Installatie

Je vindt WM op http://www.windowmaker.org/. Voor WM moet je eerst libPropList van dezelfde site downloaden en compileren. Als je een eerdere versie van deze bibliotheek hebt, gooi hem dan weg! Als je meer iconen of thema's wilt, kun je Window Maker-extra-0.*.* downloaden.

LEES de README- en INSTALL-bestanden voordat je compileert
Je zult de overeenkomstige bibliotheken nodig hebben om met ondersteuning voor jpeg, tiff enz. te kunnen compileren. Lees de README- en INSTALL-bestanden voordat je compileert, het zal je later narigheid besparen. Je vindt hier vooral informatie over de benodigde packages en hun versie. Zo zul je bijvoorbeeld niet in staat zijn om WM te installeren zonder lex en yacc (of flex en bison als vervangers voor beide). Overweeg om xgettext te installeren als dat geen deel uitmaakt van je Linux-distributie (of ander besturingssysteem).

Gebruikers van RedHat die een nieuwe versie van WM willen installeren, moeten eerst de RPM die meegeleverd is met de distributie verwijderen. Hetzelfde geldt voor SuSE. WM kan op elk Unix-platform geïnstalleerd worden (en Linux is Unix, we kunnen het niet vaak genoeg zeggen), maar er zijn wat bijzonderheden.


sgi.jpg

Window Maker onder Irix 6.5.3 (O2)

Mogelijk zijn er configuratie-opties nodig. De distributie komt met een FAQ. Tamelijk volledige documentatie is in verschillende vormen beschikbaar. Als je klaar bent met lezen (ja, ja!) kun je tot de kern van de zaak doordringen:

./configure

make

make install

Als je WM met GNOME- of KDE-ondersteuning wilt gebruiken, moet
./configure --enable-gnome of --enable-kde
genoeg zijn.

Gebruik je Linux, voer dan na de installatie ldconfig uit, zodra het bibliotheekpad in /etc/ld.so.conf aanwezig is. Diegenen die geen Linux gebruiken zullen de variabele LD_LIBRARY_PATH moeten gebruiken om het pad te zetten. Als standaard wordt alles in /usr/local geïnstalleerd. Uiteraard moet dit in je pad staan. Bij sommige besturingssystemen moet /usr/local/bin als eerste in je pad staan. Hetzelfde geldt voor bibliotheken: bij een besturingssysteem als Solaris moet /usr/local/lib het eerste zijn. Als su root niet mogelijk is, worden in de bovengenoemde bestanden andere instructies gegeven.

Het beste hebben we voor het laatst bewaard: als je niet van compileren houdt, wordt WM ook beschikbaar gesteld als RPM, DEB, enz.

Het gebruik van Window Maker


Configuratie

Voer na het compileren en installeren het programma wmaker.inst uit. Het zal alle benodigde directory's en subdirectory's aanmaken en een opstartbestand als .xinitrc of .xsession in je home directory. Als je de richtlijnen gevolgd hebt, zul je de volgende keer dat je startx draait in WM terechtkomen (als je xdm of iets dergelijks gebruikt om je X-sessie te starten, is het iets ingewikkelder).

Hierna kun je beginnen met het aanpassen van je GUI.

- Voorkeuren (Preferences)


Met het programma WPrefs kun je je voorkeuren automatisch onderhouden. De parallel tussen WM en NeXT is makkelijk te trekken: ze zijn hetzelfde!


wprefs.jpg

Window Maker-voorkeuren op een 24-bits display (1024x768)

De werking is niet alleen gebruikersvriendelijk maar ook duidelijk. Waar nodig kan hulp door middel van ballonnen worden gebruikt. Je zult zelf moeten ontdekken hoe!

- Dock


Hét bijzondere van WM dat overgenomen is van NeXT is de dock. De dock is de rij iconen die onder elkaar op het rechterdeel van je scherm staat. Elk icoon wordt gebruikt om het bijbehorende programma op te starten door er op te dubbelklikken. Hoe je een programma kunt toevoegen? Zoek het maar uit, dat is het grootste deel van de pret! Heb je liever een menu? Dat kun je ook op verschillende manieren specificeren. Ook dit zul je zelf moeten uitzoeken. Uiteraard kan dit allemaal in de taal die je zelf kiest (het kan 'gelokaliseerd' worden).

- Clip


Dan is er nog de clip.

De clip is het icoon dat links bovenaan op je scherm staat. Dit object heeft een interessante lijst met mogelijkheden. Zo kan het gebruikt worden als vervanging voor de pager.

Nee, er is geen pager in WM! Maar we kunnen best zonder... nou ja, bijna iedereen. Als je eenmaal aan de filosofie van de clip gewend bent, zul je versteld staan van de kracht ervan, en velen zullen geen pager meer willen. Als je er toch een wilt, kun je een pager van de ondersteunde omgevingen kunnen gebruiken, of je kunt de Blackbox bbpager downloaden van: http://bbtools.windsofstorm.net


Het scherm

Een bekend probleem onder Linux, door de enorme variëteit van hardware-configuraties, is het scherm.

Welke resolutie, welke diepte?

Dit hangt natuurlijk af van je grafische kaart. Als je kaart 24-bits kleuren aankan, is het volgende voor jou niet van belang. Als de kaart alleen 8-bits aankan, is dat een ander verhaal. Je zult moeten schipperen tussen de resolutie en het aantal kleuren voor WM. In WPrefs staan goede standaardinstellingen voor 8-bits. Hou ze! (Al houdt niks je tegen om ermee te spelen.) Wat de resolutie betreft, hoe hoger des te beter. Neem een beslissing; onderstaande schermafbeeldingen kunnen je hierbij helpen. Om bronnen te sparen kun je het beste geen thema's of achtergrondafbeeldingen gebruiken, maar een enkelkleurige achtergrond.

Probeer verschillende instellingen, maar onthoud: het blijft altijd een compromis!


sun.jpg

WM onder Solaris 2.6 (1152x900)


amiga.jpg

WM onder RedHat 5.1 Amiga (1280x1024)

Programma's

De programma's die voor Linux en andere vrije Unix-besturingssystemen beschikbaar zijn, werken natuurlijk goed onder WM. Er zijn echter ook specifieke programma's aanwezig. Dat zijn zowel kleine utilities als grotere applicaties met een NeXT-voorkomen. De eerste kunnen gevonden worden op http://www.BenSinclair.com, de andere op http://www.linuxapps.com of http://www.freshmeat.net. Postilion, de mailer, is een exacte kopie van de NeXT-mailer en FSViewer is een programma voor bestandsbeheer volgens hetzelfde principe. Er zijn zoveel programma's, we kunnen ze met geen mogelijkheid allemaal noemen.

GNUStep

Window Maker is deel van het GNUStep-project, dat bestaat uit geporteerde versies van OpenStep voor een maximaal aantal platforms. OpenStep, gebaseerd op Objective C, is de omgeving voor objectontwikkeling. Jammer genoeg is OpenStep ook het begin van het einde voor NeXT. OpenStep was bedoeld voor het 'transplanteren' van NeXTStep bovenop andere besturingssystemen (Solaris, Niet Toegepast...). Het accent lag op ontwikkeling: Interface Builder, de geweldige NeXT-toolbox, stond niet voor niets aan de wieg van alle toolboxes die we tegenwoordig kennen. Naar mijn bescheiden mening heeft niets het ooit geëvenaard.

Vreemd genoeg zijn deze machine en dit revolutionaire besturingssysteem niet in staat geweest een groot deel van de markt te krijgen. Deze laatste poging van NeXT betekende een commerciële terugval. NeXTStep was gericht op de pc-markt, niet op werkstations. Het was te duur en uiteindelijk stopte NeXT haar activiteiten en werd opgekocht door Apple. En dat terwijl NeXT was gecreëerd door Steve Jobs, de mede-oprichter van Apple!

Waarom dit korte artikel? Omdat NeXT tien jaar na dato terug is, in verschillende vormen. In een groot deel van de vrije-softwarewereld worden projecten opgestart die op het uiterlijk van NeXT gebaseerd zijn. Het belangrijkste voorbeeld is GNUStep, zie http://www.gnustep.org. Daarnaast is Apple bezig met Mac OS X, een multitasking-besturingssysteem dat net NeXTStep is met een eigen sausje eroverheen. Na eerst geweigerd en vervolgens gestolen te zijn (ik beschik over namen maar eigenlijk hoef je alleen maar naar wat schermafbeeldingen te kijken) realiseren veel mensen zich dat NeXT bij lange na niet verouderd is. Dit toont hoe ver het zijn tijd voor was toen het in 1987 voor het eerst uitgebracht werd! Het systeem was aanvankelijk gebaseerd op een erg compacte Mach-kernel onder UNIX BSD 4.2, iets later op 4.3. Je kunt ervan houden, je kunt het haten, maar het zal je niet onverschillig laten! Dus als je affiniteit voelt met Window Maker, dan is dit geweldige product een eerste stap naar de broederschap. Daarna zal niks je meer kunnen weerhouden om deel te nemen aan de rest van het project.

De toekomst

De huidige versie van WM is 0.61.1. Deze versie is erg stabiel, gebruikt niet veel bronnen, en ontwikkelt zich vrij snel. De richting waarin het gaat kan iets gaan afwijken doordat het mogelijk wordt opgenomen in het GNOME-project. Misschien gaan we dan naar twee verschillende producten: het huidige en eentje dat met GNOME ge�ntegreerd is. We zullen zien!

Conclusie, als je de voorkeur geeft aan een GUI dat niks te maken heeft met de 'producten' van een megalomaan uit Redmond, stap dan over op Window Maker, en geniet!