Gentoo

ArticleCategory:

SystemAdministration

AuthorImage:[Here we need a little image from you]

[Photo of the Author]

TranslationInfo:[Author + translation history. mailto: or http://homepage]

original in en Guido Socher

en to pl Mariusz Koz�owski

AboutTheAuthor:[A small biography about the author]

Guido u�ywa gentoo poniewa� daje ono mu lepsz� kontrol� nad procesem instalacji systemu. Wi�cej ni� jakakolwiek inna dystrybucja.

Abstract:

Gentoo to dystrybucja linux'a bazuj�ca na pakietach zawieraj�cych �r�d�a. R�ni si� ono znacznie od dotychczas obecnych komercyjnych dystrybucji Linux'a.

ArticleIllustration:

gentoo

ArticleBody:

Wprowadzenie

Komercyjne dystrybucje linux'a oferuj� nam dzisiaj proces instalacji, kt�ry jest niemal ca�kowicie automatyczny. Odpowiadasz na kilka pyta�, dzielisz dysk na partycje, a nast�pnie w��cza si� autodetekcja sprz�tu. Kilka minut p�niej wszystko jest zainstalowane i mo�esz si� po prostu zalogowa�.

Wielu ludziom odpowiada taki rodzaj instalacji poniewa� jest on bardzo prosty i nie musisz nic wiedzie� na temat sprz�tu na kt�rym instalujesz system

Jednak jest jeden problem: Nie masz poj�cia jak to dzia�a. Gdy napotkasz na jaki� problem nie b�dziesz mie� poj�cia sk�d dane ustawienie pochodzi, kt�ry plik zmieni� czy jakiego narz�dzia u�y� aby co� naprawi�.

Gentoo si� r�ni

Gentoo jest inne ni� dobrze znane komercyjne dystrybucje. Prawie nic nie jest zautomatyzowane. Wi�kszo�� konfiguracji jest robiona na poziomie grzebania w plikach, a sama instalacja zajmie przypuszczalnie znacznie wi�cej czasu.

Proces instalacji Gentoo mo�e by� postrzegany jako kurs Linux'a. Mo�na si� bardzo wiele nauczy� podczas instalacji systemu. Wiele krok�w jest ca�kowicie r�cznie robiona i zabiera to wi�cej czasu ale na koniec zdajesz sobie spraw�, �e wiesz jak faktycznie Linux dzia�a.

Gentoo tak�e u�ywa konkretnych flag kompilatora, kt�re w��czaj� tak� optymalizacj� jak� sobie za�yczysz np. konkretnie na Twoje CPU. Na dodatek masz wyb�r czy chcesz u�y� takich a takich flag czy mo�e wog�le kompilowa� bez nich. Ko�cowym rezultatem jest system dopasowany dok�adnie do Twoich potrzeb.
gentoo screen shoot
Instalacja Gentoo odbywa si� w konsoli.

Zarz�dzanie pakietami

Gentoo bazuje na pakietach zawieraj�cych �r�d�a oprogrmowania. Innymi s�owy instalujesz pakiety ze �r�de� w zautomatyzowany spos�b przy pomocy narz�dzia emerge i drzewa pakiet�w ebuild. Emerge jest instruowane jak ma kompilowa� dany pakiet po przez pliki ebuild znajduj�ce si� w drzewie pakiet�w zwanym portage. W katalogu /usr/portage znajduj� si� podkatalogi ze skryptami m�wi�cymi emerge jak ma budowa� dany pakiet. Np. katalog /usr/portage/app-editors/ zawiera skrypty ebuild mowi�ce emerge jak budowa� wiele rodzaj�w edytor�w. W katalogu /usr/portage/packages znajduj� si� prekompilowane binarne pakiety. Mog� one by� u�yte do przyspieszenia procesu instalacji. W katalogu /usr/portage/distfiles znajduj� si� surowe �r�d�a oprogramowania. Je�li dany plik tam si� znajduje to emerge nie b�dzie musia�o �ci�ga� go z sieci.

Bardzo wa�nym w aspekcie dostrajania systemu s� flagi "USE" znajduj�ce si� w pliku /etc/make.conf. Wiele aplikacji umo�liwia na etapie kompilacji wyb�r czy chcemy skompilowa� dany pakiet np. ze wsparciem dla mysql czy bez, ze wsparciem dla Qt czy bez ... itd. Ustawiaj�c odpowiednie flagi mo�na odpowiednio dostroi� sw�j system.

Oto przyk�ad jak u�ywa� emerge. Aby zainstalowa� edytor vim:
emerge -k app-editors/vim
lub
emerge -k vim

opcja -k oznacza u�yj prekompilowanej binarki je�li jest dost�pna - je�li jej nie ma �ci�gnij �r�d�o skompiluj i zainstaluj. Mo�esz sprawdzi� co emerge zrobi�o by przez dodanie flagi "-p" (pretend):
emerge -k -p vim
To powie Ci jakich innych pakiet�w vim potrzebuje aby zosta� zainstalowanym w systemie.

U�ytkownicy przesiadaj�cy si� z redhat'a uciesz� si� widz�c narz�dzie "epm". Jest to po prostu "rpm" dla gentoo. Aby dowiedzie� si� do jakiego pakietu dany plik nale�y:
epm -qil -f /dany/plik

Sk�adnia jest identyczna do redhat'owego rpm jak widzisz.

Inn� opcj� je�li chcemy zadawa� pytania co do pakiet�w, ich plik�w itd. jest narz�dzie qpkg. qpkg jest r�wnie� narz�dziem o du�ych mo�liwo�ciach ale sk�adnia jest oczywi�cie inna ni� dla "rpm". Aby wylistowa� list� wszystkich zainstalowanych pakiet�w:
qpkg -I -nc 

Instalacja

Gentoo potrzebuje dobrego ��cza do internetu (DSL lub co� szybszego). Teoretycznie jest mo�liwe pracowa� tylko z p�ytami CD ale moim zdaniem jest to ma�o realne. Zawsze znajd� si� pakiety, kt�re b�dziesz chcia� zainstalowa� a nie b�dzie ich na p�ytach CD. Gentoo ma bardzo bogaty zestaw "pakiet�w" (lub precyzyjniej instrukcji sk�d je pobra� i jak zainstalowac).

Zaleca�bym ka�demu kto chce po raz pierwszy spr�bowa� gentoo u�ycie CD i zacz�� od "stage3". "stage3" to po prostu prekompilowane pakiety. U�ywanie tych pakiet�w znacz�co przyspiesza instlacj�.

Poza t� rekomnedacj� nie chcia� bym wnika� g��biej w szczeg�y poniewa� opis instalacji znajduj�cy si� na stronie gentoo dok�adnie wszystko omawia. Jest bardzo szczeg�owy user guide (pdf, 1102643 bytes) i quick guide (pdf, 17899 bytes). Przeczytaj najpierw user guide i wydrukuj sobie quick guide tak aby go mie� pod r�k� podczas instalacji.

Mo�esz jeszcze spojrze� na instrukcje z gentoo 1.4 (pdf, 92926 bytes). Instrucje te w wi�kszo�ci nadal obowi�zuj� dla gentoo 2004.0, a r�nice wyst�puj� gdzie� ko�o 117 strony.

Du�� zalet� Gentoo jest fakt, i� mo�na przerwa� instalacj� w dowolnym momencie. Je�li gdzie� utkniesz mo�esz po prostu odmontowa� partycje i prze�ledzi� gdzie le�y problem u�ywaj�c google czy te� czytaj�c dokumentacj�. Gdy chcesz kontynuowa� montujesz partycje i zaczynasz w miejscu gdzie ostatnio utkn��e�.

Je�li chodzi o CD proponuj� �ci�gn�� obraz ISO pierwszej i drugiej p�yty ale wypali� tylko pierwsz� p�yt�. CD1 jest g��wn� p�yt� instalacyjn�, kt�ra si� �wietnie sprawdza r�wnie� jako CD do odzyskiwania/naprawiania systemu gdy� zawiera wiele przydatnych narz�dzi.
CD2 zawiera tylko prekompilowane pakiety i nie b�dziesz jej nigdy potrzebowa� chyba, �e b�dziesz instlowa� system na wielu maszynach. Zamiast wypala� ISO CD2 mo�esz zamontowa� je przez loopback pod katalogiem /usr/portage/packages:
mkdir /usr/portage/packages
mount -o loop -t iso9660 packages-pentium3-2004.0.iso /usr/portage/packages
# uwaga: przy sciaganiu iso sciagnij iso odpowiednie dla swojego procesora

Zrobione!

G��wny etap instalacji zostanie zako�czony w konsoli. Oznacza to, �e b�dziesz musia� r�cznie zainstalowa� X11, KDE, xfce, ... .

R�cznie wyedytuj plik XF86Config i odpal X11 przez startx. Gdy to zadzia�a wyedytuj pliki konfiguracyjne dla gdm czy kdm aby mie� graficzne okno logowania.

Zako�czona instalacja w konsoli mo�e by� szokiem dla niekt�rych u�ytkownik�w ale daje Ci to wi�cej mo�liwo�ci i wi�ksz� kontrol� jako�e mo�esz instalowa� doka�adnie te pakiety kr�re chcesz.

Konkluzja

Docelow� grup� dla Gentoo s� do�wiadczeni u�ytkownicy system�w UNIX/Linux.

Potrzeba dobrego ��cza do internetu, np. DSL, aby efektywnie m�c u�ywa� gentoo. Kilka stron oferuje p�yty instalacyjne gentoo ale je�li masz szybkie ��cze mo�esz r�wnie dobrze �ci�gn�� obraz ISO i wypali� je sobie samemu.

Przydatn� rzecz� by�o by mie� kilka p�yt DVD z wszystkimi pakietami i odpowiednim dla nich drzewem potrtage. Taki zestaw DVD pozwoli� by na instalacj� bez dost�pu do internetu lub te� utrzymywanie systemu latami. Je�li kiedy� spotkasz si� z kim� kto takie p�yty oferuje daj mi zna�. Kupi� je.

Procedura instalacji Gentoo sk�ada si� z wielu krok�w i wymaga sporo czasu ale 'przyci�cie' systemu do w�asnych potrzeb robi znaczn� r�nic�. Zysk pr�dko�ci jest mo�e rz�du 3-5% ale flagi USE s� wa�ne. Mo�esz rzeczywi�cie poczu� i� jest to Twoja instalacja - Twoj system, a nie pomys� jakiego� menad�era. Zw�aszcza na maszynie typu desktop mi�o jest mie� uczucie i� jest to Twoj system z oprogamowaniem skonfigurowanym dok�adnie tak jak chcesz.

By�em zszokowany gdy poraz pierwszy zetkn��em si� z Gentoo ale teraz po 6 miesi�cach u�ywania tego systemu nie chc� u�ywa� �adnej innej dystrybucji. Naprad� lubi� Gentoo.

Links