Ev  |  Erişimdüzeni  |  İçindekiler  |  Arama

Convert to GutenPalm or to PalmDoc tarafından Guido Socher <guido.socher(at)linuxfocus.org> Yazar hakkında: Guido uzun süreli Linux hayranidir. Evindeki bütün bilgisayarlar bir ag ile birlestirilmistir. Türkçe'ye çeviri: Hasan Sönmez <hasan(at)be.itu.edu.tr> İçerik: 10Base2 10baseT 100baseT ve 100baseT4 RJ-45 Bağlayıcısı Kablo tipleri Çapraz bağlı kablo Merkez Yerel Alan Ağı Kartlar Network Arayüzü Routing PLIP IP adresleri Dosyalar IP-Maskeleme (NAT) IRQ Ornek Network Referanslar Bu yazı için görüş bildiriminde bulunabilirsiniz

Ev Network'ü, Sözlük ve Genel Bakış

Özet:

Network günümüzde giderek popüler olmakta. Eski 486'niz bir dosya sunucusu olarak veya ayni anda çesitli bilgisayarlardan internet ailesine giris için IP-Maskelemeyi çalistirmada kusursuz çalisabilir. Bu yazi, bir ev agi kurmanizda size temel bir fikir verecektir. Network'le ilgili olarak literatürde bilmek istediginiz sözcükleri açiklayacaktir. Yazinin odak noktasi, küçük ölçekli bir ev networküdür.

10Base2

10baseT

100baseT ve 100baseT4

RJ-45 Bağlayıcısı

• 10baseT sadece 2 ve 3 nolu çiftleri kullanır
• 100baseT sadece 2 ve 3 nolu çiftleri kullanır
• 100baseT4 1,2,3 ve 4 nolu çiftleri kullanır

Not: RJ-45 Bağlayıcısını kablo ile birleştirmek için özel kıskaçlara ihtiyacınız vardır.

Kablo tipleri

• 50 Ohm eşeksenli kablo. Maksimum 10 Mbit/s' lik 10base2 Networkleri için kullanılır,
• Bükülü: çiftler:
  • UTP (Korumasız Bükülü Çift) kablosu, Bükülü Çift kablosunun en ucuz tipidir. Korumasız, ince ve esnek yapılıdır. Radyo girişi için yüksek alternatiflidir. Radyo girişleri her yönde olabilir. Yakın mesafedeki kısa- dalga radyo alıcıları yüzünden zarar görebilirsiniz veya daha uzun bir kablo güçlü elektrik alanları yaratabilir(e.g from an electric heating going on and off). Bu kablo bu nedenle mesafenin genellikle sadece birkaç metre olduğu ev networkleri için tümü ile yeterlidir.
  • STP (Korumalı Bükülü Çift) tüm tellerin etrafını saran tek bir korumadan ibaret olan kablodur. Çok genel amaçlıdır. Az esnek ve üstelik de çok pahalıdır.Radyo giriş olanakları azalmıştır.
  • STP (Korumalı Bükülü Çift)kablosu korumayı herbir telin etrafına yayar. Ev networkü için pahalıdır ve tavsiye edilmez.

• Cat 3 kablosu: max 16 MHz bantgenişlikli, 10BaseT için kullanılır
• Cat 5 kablosu: max 100 MHz bantgenişlikli, 10BaseT, 100BaseT ve 100BaseT4 için kullanılır

RJ-45 bağlayıcısı üzerindeki pinler ve Bükülü Çift telleri arasındaki haritalama standartlaştırılmıştır.Birkaç standart vardır ve hafif farklı renklerde kullanılırlar. Geçerli pin atamaları:

tel çifti numarası	Bağlayıcı pinler	standart 1	standart 2	standart 3	standart 4
1	4/5	mavi/beyaz	beyaz/mavi	beyaz/mavi	beyaz/kaverengi
2	3/6	beyaz/yeşil	kırmızı/turuncu	açık mavi/mor	yeşil/sarı
3	1/2	beyaz/turuncu	siyah/yeşil	beyaz/turuncu	gri/pembe
4	7/8	beyaz/kahverengi	sarı/kahverengi	açık mavi/mor	mavi/kırmızı

Eğer ev içinde 20m veya daha fazla uzunluklu kablo kullanmak isterseniz, kablo döşeme işlemi sizin için gerçekten de uygundur. Eğer aynı oda içinde birkaç bilgisayarı birleştirmek isterseniz bağlayıcısı ile birlikte hazır yapılmış kablo elde edebilirsiniz. Bütün bunlar 1-10m arasındaki uzunluklar için uygundur.

Çapraz bağlı kablo

Merkez

Yerel Alan Ağı

Kartlar

Benim kisisel deneyimim, en ucuz kartlar en iyi olanlaridir. Daha pahali olanlari genellikle ek bir yarar saglamaz.ISA PNP kartlari sikinti yaratabilir. ISA PNP kartlari olarak satilan pek cok kart ROM ayarlarinin degistirilebildigi ve PNP'yi kullanilmamasi icin konfigure edildigi bir DOS floppy disketine ve yazilimina gelir. Saptanmis bir kesilmeyi(interrupt) ve IO adresini duzenleyebilirsiniz.(Not: Eger bir PNP bios' unuz varsa bu kesilme icin PNP'nin kullanilmadigini ona soyleyebilirsiniz).Standart IO adresi normalde io=0x300 seklindedir.Hangi adresin ve kesilmenin yazim tarafindan kullanildigini gorebilirsiniz:
cat /proc/interrupts /proc/ioports | more
(Not: Bunlar, o anda bir sürücü tarafindan gercekten kullanilan kesilme ve adreslerdir.)

Eger boyle bir ISA PNP karti alirsaniz sadece kullanici acisindan DOS disketinin Linux icin cok fazla kullanilmadigini anlarsiniz. Siz veya arkadasiniz herhangi bir yerde boot-edilebilir eski bir DOS floppy' sine sahip olabilirsiniz.Diskete network karti ile gelen programi o floppy' e kopyalayiniz.Buradan boot ederek network kartinin ayarlarini degistiriniz. Ayarlar flas ROM' da depolanir.Bunu sadece donaniminizi yükledikten sonra sadece birkereye mahsus yaparsaniz ve daha sonra bir daha gerekmez.

En ucuz kartlar genellikle NE 2000 kartlarıdır ve bugün fiatları 15 Dolar veya 15 Euro tutarındadır.Bu kartlar Linux altında oldukça iyi bir şekilde desteklenir.NE 2000 kartları ISA veya PCI buskartları olarak elde edilebilir.
NE 2000 kartları ISA veya PCI buskartları olarak elde edilebilir. ISA bus kartları "ne" ve "8390" kernel dönüştürücülerine gereksinim duyar. Bunun için ya sürücüyü taratırsınız ya da komut dizgisinde IRQ ve IQ'yu sağlayabilirsiniz.Kernel dönüştürücüsünün yüklenmesi otomatik-tarama olmaksızın aşağıdaki gibi yapılabilir:
insmod 8390
insmod ne irq=10 io=0x300

Bir PCI kartla ,kesilme ve IQ adresleri ile genellikle hiç sıkıntı yaşamazsınız, fakat bu karlar biraz daha fazladır.NE 2000 PCI karları için kernel dönüştürücüleri ne2k-pci ve 8390 olarak adlandırılır.

Network Arayüzü

> /sbin/ifconfig -a
lo        Link encap:Local Loopback
          inet addr:127.0.0.1  Bcast:127.255.255.255  Mask:255.0.0.0
          UP BROADCAST LOOPBACK RUNNING  MTU:3584  Metric:1
          RX packets:1664 errors:0 dropped:0 overruns:0
          TX packets:1664 errors:0 dropped:0 overruns:0

eth0      Link encap:10Mbps Ethernet  HWaddr 00:80:AD:71:52:19
          inet addr:10.0.0.1  Bcast:10.255.255.255  Mask:255.0.0.0
          UP BROADCAST RUNNING MULTICAST  MTU:1500  Metric:1
          RX packets:5993 errors:0 dropped:0 overruns:0
          TX packets:4073 errors:0 dropped:0 overruns:0
          Interrupt:5 Base address:0x300

dummy0    Link encap:10Mbps Ethernet  HWaddr 00:00:00:00:00:00
          inet addr:10.0.0.1  Bcast:10.255.255.255  Mask:255.0.0.0
          UP BROADCAST RUNNING NOARP MULTICAST  MTU:1500  Metric:1
          RX packets:0 errors:0 dropped:0 overruns:0
          TX packets:0 errors:0 dropped:0 overruns:0

ppp0      Link encap:Point-Point Protocol
          inet addr:199.94.253.30  P-t-P:199.94.253.4  Mask:255.255.255.0
          UP POINTOPOINT RUNNING  MTU:552  Metric:1
          RX packets:7 errors:0 dropped:0 overruns:0
          TX packets:8 errors:0 dropped:0 overruns:0

Routing

PLIP

Paralel port IP, paralel portun network arayüzü olarak kullanılması için uygundur. Kernel konfigürasyon parametresi CONFIG-PLIP olarak adlandırılır ve tercihen bir dönüştürücü olarak konfigüre edilebilir. PLIP, Laptap' un başka bir bilgisayara ve bu bilgisayar aracılığı ile ev networküne bağlanmasında ucuz bir olanağa sahiptir. Bunun için iki erkek bağlayıcısı olan paralel port kablosuna ihtiyaç duyulur. Bu kablo LapLink kablosu olarak bilinir. Eğer kendi kablonuzu kendiniz yapmak isterseniz, tel bağlantı sistemi:

IP adresleri

Network için hangi adreslerin kullanılacağına karar verilmelidir. Normalde internet hizmet sağlayıcısına atanmış sekilde bir IP adresi edinilebilir.Bu IP adresi ppp arayüzüne çok veye daha az otomatik olarak atanmıştır. Bunun için endişelenmeniz gerekmemektedir. Şimdi sizin karar vermeniz gereken şey, şahsi networkunüzün diğer arayüzlerini (örneğin etho ve plip1 arayüzü) atanacak adreslerdir. Adreslerin numarası özel kullanım için saklanır. Bu adresler internette route edilmez ve onları yeniden kullanmak istediğinizde herhangi bir zorluğa neden olmaz. Adres numaraları aşağıdaki gibidir:

Netmask	Network Addresses
255.0.0.0	10.0.0.0 - 10.255.255.255
255.255.0.0	172.16.0.0 - 172.31.255.255
255.255.255.0	192.168.0.0 - 192.168.255.255

İlk kısım A sınıfı network numarasını, ikinci kısım ise 16 yakın komşudan oluşan B sınıfı network numarasini gosterir. Ucuncu kisimda ise 255 yakin komsudan ibaret C sinifi network numaralari yer alir.

Hangi adresler alinmali? Bu gerçekten cok onemli degil, fakat ben ard arda gelen sayilari tercih ederim. Ornegin Ethernet ile iki bilgisayari bagladiniz ve simdi 2 network kartina iki adres atamaniz gerekmektedir (Bu adreasleri kartlarin arayuz olarak tanimlanan yazilim sunumuna atayin). Sadece 192.168.0.1 ve 192.168.0.2' yi kullanin.

Dosyalar

En cok dagitimlar bu gunlerde cok hos grafik kullanici arayuzlerle (Guls) birlikte network konfigurasyonu icin gelmektedir (ornegin yast veya netcfg). Isterseniz onlari kullanabilirsiniz. Nasil kullanacaginizi ogrenmek icin Linux dagitim kullanici kilavuzuna basvurabilirsiniz. Bu yazi belli bir dagitim uzerine odaklanmayacaktir. Boylece, eger kendi dagitimcinizdan GUIs' yi kullanmak isterseniz her nasilsa sihirli bir sekilde donusmus olan alti cizili konfigurasyon dosyalarini aciklar. Bu size ayrica GUIs konfigurasyonunun yaptigini dogrulama olanagi verir.

/etc/hosts and /etc/host.conf

Kucuk bir ev networku icin calisan bir DNS sunucusuna sahip olmak cok fazla anlamli degildir. Onun yerine sadece makinelerin ismini /etc/hosts olarak adlandirilan bir dosyaya girebilirsiniz. Example:

# ipaddr. fullname alias
127.0.0.1 localhost
192.168.0.1 obelix.mynet obelix
192.168.0.2 asterix.mynet asterix
192.168.0.3 idefix.mynet idefix

# /etc/host.conf
order hosts bind
# Allow multiple addrs
multi on

/etc/resolv.conf

/etc/resolv.conf dosyasi, /etc/hostsg icinde bulnmayan herhangi birseyin nerede cozuldugunu anlatir. ISP' ye DNS sunucusunun IP adresi icin danismaniz gerekmektedir. Eger ilk DNS sunucusu yavas veye calısmıyorsa bir sonrakine sorulabilir. Soz dizimi:

#/etc/resolv.conf
#nameserver ipaddr.
nameserver 123.456.789.1
# alternative DNS server:
nameserver 123.456.111.9

hostname'nin ayarlanmasi

/etc/HOSTNAME veya (/etc/sysconfig/network for redhat) bircok dagitimin yerel makinenin adini konfigure ettigi bir dosyadir. Fakat gercekte bir makinanin hostname' si hostname komutu ile yapilir. Bu dagitimlarda olan sey, ornegin /etc/rc.d/rc.sysinif' in baslatilmasi boyunca /etc/HOSTNAME dosyasi okunur ve icerigi hostname komutunu destekler. Hangi dosyanin kullanilacagi kurulumunuzun ozelligine gore degisir. Bu nedenle hostname' e nasil ulasacaginizi bildiginizden bunu arastirmak kolay olabilir.
Hostname' i kurmak icin bir ornek:

hostname obelix.mynet

tcp paketleyici

/etc/hosts.allow tcp paketleme olarak adlandirilir, guvenlik sistemi icin kullanilan bir konfigurasyon dosyasidir.Burada tum bilinmesi gereken, bu dosyanin konumlandirildigi makine haric yerel agdaki makinelerin IP adreslerini ALL anahtar sozcugunun arkasina eklemektir.
Ornek: obelix yerel agdaki diger host'lara giden iki network arayuzune sahiptir. 152.168.0.2 IP adresli arayuz asterix' e baglanir. 192.168.0.3 IP adresli arayuz ise idefix' e baglanir. Bu durumda yazilmasi gereken:

# hosts.allow
# See tcpd(8) and hosts_access(5) for a description
ALL: 192.168.0.2   192.168.0.3

portmap: 192.168.0.2   192.168.0.3

/etc/hosts.deny dosyasi ayrica tcp paketleyici icindir, degistirilemez ve asagidaki sekilde gorunur:

portmap: ALL
ALL: ALL

/etc/hosts.equiv

/etc/hosts.equiv yerel kullanicilara sifresiz olarak baglanma izni verir(ornegin rsh ile). Sozdizimi su sekildedir: her satirin basina guvenilir bir host' un tam ismi (/etc/hosts ' un icinde oldugu gibi)

asterix.mynet
idefix.mynet

/etc/hosts.lpd

Eger network yazici servislerini Ipd yolu ile kullanilabilir kilmak istiyorsaniz /etc/hosts.lpd dosyası cok onemlidir. Network uzerinden yazicinin kullanilmasi isleminin kurulumu bir baska meseledir, fakat bu dosya Ip-daemon calistirildigi makinede bulunmalidir ve butun network uzerinden yazmayi mumkun kilan butun makine isimlerinin bu dosya icinde listelenmis olmasi gerekir. Sozdizimi, hosts.equiv ile aynidir. Network yazici konfigürasyonu en iyi, dagitimden gelen (mesela suse icindeki yast veya redhat icndeki printtool) sistem yonetici aygitlari ile yapilir. Eger kurulumunuz uzerindeki sistem yonetici aygitlarini kullanmak istemiyorsaniz Linux dokümantasyonunda printing-HOWTO projesi ile ne sekide kurulum yapabileceginizi ogrenebilirsiniz.

sendmail

/etc/service.switch dosyasi sendmail tarafindan kullanilir. Network icinde yeralan ve dogrudan internet baglantisi olmayan host'lar icin sunlar yazilabilir:

hosts   files
aliases files

Sendmail baslatilirken /etc/sendmail.cf/ olarak adlandirilan konfigurasyon dosyasini okur ve bu dosya okunmasi oldukca zor olan dosyadir. Boylece sendmail kaynaklari bir makro dosyanin disinda sendmail.cf dosyasini uretmek icin m4 denilen bir makro dilini kullanir. Bunu yapabilmek icin m4 makro islemciye (buyuk olasilikla bu, sisteminizde onceden yuklu durumdadir). Sendmail kaynaklarina gereksinim duyar Redhat Linux bu kaynaklari /usr/lib/sendmail.cf olarak yukler, fakat diger dagitimlarda bu kaynaklarin paketleri olmayabilir. Sendmail konfigurasyonunun nasil yapilacagi ile ilgili dokumantasyon www.sendmail.org adresinden elde edilebilir.

Merkezi bir mailhost mail-merkezi olarak adlandirilir. Network uzerindeki butun farkli makineler iletilerini bu merkeze yollar ve merkez iletileri depolar. Daha sonra NFS ya da poplimap aracilgi ile bu iletilere ulasabilirsiniz. Bir m4 dosyasi asagidaki sekilde verilebilir:

#divert(-1)
include(`../m4/cf.m4')
VERSIONID(`mc file for asterix, A HOST INSIDE THE PRIVATE NETWORK')
undefine(`UUCP_RELAY')
undefine(`BITNET_RELAY')
OSTYPE(`linux')
# put here your outside mail domain. E.g if your user id is
# joe and your mail address [email protected] then you write:
MASQUERADE_AS(linuxnet.somewhere.org)
# Do not show these internal hostnames to the outside world:
MASQUERADE_DOMAIN(asterix.mynet)
MASQUERADE_DOMAIN(asterix)
MASQUERADE_DOMAIN(localdomain)
MASQUERADE_DOMAIN(localhost)
FEATURE(masquerade_envelope)
#the /etc/passwd entry: mail:*:8:12:mail:/var/spool/mail:
define(`confDEF_USER_ID',``8:12'')
# the centail mail hub is obelix, Note dot at the end
define(`MAIL_HUB', `obelix.mynet.')dnl
define(`confHOSTS_FILE',/etc/hosts)dnl
MAILER(smtp)dnl
MAILER(local)dnl

Lutfen not edin: Network calistirmak icin sendmail' e ihtiyaciniz yoktur ve Netscape uzerinden sendmail' düsünmeden ileti gonderebilir ve alabilirsiniz. Sendmail daha cok ileri duzey Linux kullanicilari icindir.

Mailhost' u kurmak bira daha zordu. Yerel iletileri ulaştırmalı ve dış iletileri gönderebilmelidir. Dış iletiler "define(`SMART_HOST', smtp:provider.mail.host)dnl" hakkındaki sendmail dökümantasyonunu www.sendmail.org okuyabildiğiniz durumdaki smtp(Simple Mail Transfer Protocol)aracılığı ile size gönderilebilir.smtp ile göndereceğiniz ileti için mailhost bilgisayarınızda DNS lookup'ı olanaklı kılan bir /etc/service.switch dosyasina ihtiyaç duyulur.

hosts   files dns
aliases files

" ' a giden UUCP araciligi ile verir. Daha sonra sendmail' i kullanarak bunu yazabilirsiniz. Her yerel kullanici kendisinin kullanabilecegi ozel ileti hesabina sahiptir. Bu ozellikle baska bir Unix kullanicisinin eklenmesi durumunda gecerlidir. Malesef bazi internet saglayicilari bugun sadece popmail adreslerini sunmaktadir ve butun bunlar sizlere uygulanmaz. Bu durumda netscape ya da fetchmail kullanilmalidir.

 

IP-Maskeleme (NAT)

IP Maskeleme bir Linux terimidir ve bircok insan Ag Adres Donusumu(Network Address Translation)olarak tanimlar. Bu kucuk bir ev networku icin cok degerli birseydir. Size internet ortaminda sadece bir makinenin oldugu bilinmesine karsin her hangi bir yerel makineden internete baglanma olanagi verir. Bu makine buyuk olasilikla modem/PPP araciligi ile baglanir ve kendi PPP0 arayuzune dinamik (ya da durgun) olarak atanmis ve genis olarak yonlendirilmis gecerli internet IP adresine sahiptir. IP Maskeleme ile evinizdeki network' da yeralan farkli bilgisayarlardaki pek cok insan internete baglidir. IP maskeleme uzerine Linuxfocus dergisi ayri bir makale yayimlyacaktir. IP Maskeleme uzerine hazirlanan "howto" el yordami sayfalarini okumanizi oneririm. Simdilik sadece IP Maskelemenin temelde nasil calistigini anlatacagim.

IP Maskelemenin nasil calistigini anlamak icin TCP baglantisinin nasil kuruldugunu anlamak gerekir. Ag tarayici ile internetteki bir host' a baglandiginizda, o makinenin IP adresine ve ag sunucusu uygulamasina baglanmis olursunuz. Uygulama (sozgelimi ag-sunucusu) port numarasi olarak adlandirilan sey tarafindan secilir. Port numaralari onemlidir. Port 80, ag- sunucu uygulamasi icin netscape' de belirlenmis bir port numarasidir. Boylece eger www.linuxfocus.org yazarsaniz 195.53.25.18 nolu IP adresine(= www.linuxfocus.org) ve port 80' e baglanilacagi bilinir.
Verinin gonderilebildigi ve alinabildigi bir tam tcp baglantisi icin IP adres ciftlerine ve port numaralarina gereksinim duyulur. Yani, 195.53.25.18 ve port 80 ile birlikte kendi IP adresiniz ve ag-sunucusunun cevapladigi yerel port numarasidir. Yerel port numarasi genellikle gelisiguzel yer isgal etmektedir.

www at www.linuxfocus.org:    your.machine.at.your.isp:
IP=195.53.25.18 Port=80 ----- IP=123.123.456.1 Port=4123

Eger yeni bir netscape penceresi acar ve www.linuxfocus.org' a baska bir baglanti kurarsaniz boylece yeni bir yerel port numarasi secilir.

www at www.linuxfocus.org:    your.machine.at.your.isp:
IP=195.53.25.18 Port=80 ----- IP=123.123.456.1 Port=4123
IP=195.53.25.18 Port=80 ----- IP=123.123.456.1 Port=4541
Note: twice port 80 is not correct but
we just say so to make the example simpler.

Bir TCP paketi ag-sunucusundan geri dondugunde, sunucu makinedeki port numarasindaki farklilik yuzunden hangi netscape penceresine gitmesi gerektigini bilir. your.mail.at.your.isp' nin arkasindaki ozel (pirivate)bir network durumunda ise:

www at www.linuxfocus.org --- your.machine.at.your.isp --- privatehost1.mynet
                                                        |
                                                        +- privatehost2.mynet

Privatehost1.mynet' den arayuzlerin IP adreslerinden hicbiri internette bilinmez. Boylece bir IP paketini internetten geri privatehost1.mynet' e gondermek mumkun degildir. Internetteki hicbir kilavuz bu paketi nereye gonderecegini bilemez. Bu yuzden, your.machine.at.your.isp internette bilinen bir IP adresine sahiptir ve yukarida goruldugu gibi, kendi port numaralarindan ote farkli baglantilardan bahsedilebilir.
privatehost1.mynet, www.linuxfocus.org ve port 80' e belli bir baglanti isteginde bulunabilir. Ornegin 3211 gibi bir port numarasini secebilir ve your.machine.at. your.isp yonunde bir TCP paketi gonderir. your.machine.at.your.isp host' u normalde (IP Maskeleme olmaksizin) paketi sadece internetin disina yonlendirir (route eder)( en azindan www.linuxfocus.org sunucusundan gelecek olan cevap kaybolur). IP Maskeleme ile your.machine.at.your.isp paketi yakalar ve bir yerel random port numarasi ile yeni bir baglanti kurar. Daha sonra private.host1.mynet ve port 3211 uzerinden gonderilmesi gereken cevap paketlerinin o porta geri dondugunu hatirlar.
IP Maskeleme, sizin icin yeni bir baglanti olusturur ve kendi port numarasindan IP adreslerine ve sahsi network'deki port numaralarina dogru haritalama cizelgesine sahiptir. Eger bir cevap paketi IP Maskelemenin calistigi makineye geri donerse o makine, paketi ilettigi ozel IP adresini ve port numarasini kontrol eder.

 

IRQ

Kesilmelerle ilgili problemler network kurulumu icin belli degildir. Bilgisayara yeni bir donanimin eklendigi herhangi bir zamanda, bu problemler olusabilir. Malesef PC donanimi sadece 16 interrupt' u mumkun kilar ve buyuk bir cogunlugu da kullanim da yeralir. Interrupt' lari CPU gucunun fiyatindaki iki PCI karti arasinda paylastirmak mumkundur Eger bir PNP biosunuz varsa belirlenmis IRQ' lu bir ISA bus kartini bilgisayara takip daha sonra BIOS ayarina gitmelisiniz. IRQ' i saklayiniz yoksa BIOS IRQ' i diger donanima atamaya kalkisacak ve boylece IRQ calismayacaktir.

Linux altinda cat/proc/interrupts komutu kullanilarak belli bir donanimin nekadar sik bir interrupt urettigi gorulebilir. Kullanilmayan donanim interrupt uretmez. Hardware which is not used will not generate any interrupts.

Asagida ön-tanimli IRQ' larin listesi yeralmaktadir. Eger IRQ' i atamamis donanim elemani kullanirsaniz bu IRQ' lari sadece diger amaclar icin kullanabilirsiniz. Ornegin IDE yerine SCSI surucu kullanirsaniz, diger seyler icin IRQ 14/15 kullanabilirsiniz.

IRQ	Assigned to
0	timer
1	keyboard
2	cascade (programmable IRQ controller)
3	serial 2
4	serial 1
5	free, usually sound card
6	floppy
7	parallel port, but under linux printers will not generate any iterrrupt
8	real time clock
9	free
10	free
11	free
12	ps2 mouse (/dev/psaux)
13	math co-processor
14	IDE 1
15	IDE 2

 

Ornek Network

Bir cok teorik bilgiden sonra kucuk bir network ornegi uzerinde tartisalim. Neden insanlar evlerinde network insa etmek ister? Bununla ilgili bazi gorusler:

1. Network bize olanaklarin paylasilmasi imkanini verir. Bir modem ve interneti olan bir bilgisayari butun bilgisayarlar paylasir ve kullanabilir. Bir yazicisi olan bilgisayari butun bilgisayarlar paylasir. Ozel bir surucusu (ornegin, zip-surucu, cd-rom, dvd) olan bir bilgisayari diger bilgisayarlar da kullanabilir ve NFS araciligi ile kurabilir. Bir bibilgisayar ses dosyalari ve bircok goruntu iceren iceren buyuk bir diske sahipse diger bilgisayarlar da bunlara rahatlikla ulasabilir.
2. Bu, teknik olarak sasirtici birseydir.

Simdi ornek networke gelelim. Simdi biri modemi olan, digeri ise yazicisi olan İki bilgisayarimiz olsun. Bu iki bilgisayar Ethernet araciligi ile birbirine baglidir. Her ikisi de cdrom ve floppy surucusune sahiptir. Ayrica ne yazicisi, ne bir modemi ne de cdrom' u olan bir laptop olsun. Bu laptop birinci bilgisayar uzerinde serbest paralel port' a baglanir ve boylece ona yazici, cdrom ve modem/internet' e baglanma olanagi verilmis olur.
Boyle bir networku nasil kurabiliriz? Bir donaniminiz olsun. Bunun yaninda modem, yazici, 2 network karti . bir capraz-bagli kablo ile bir de Laplink kablosuna ihtiyaciniz vardir. Burada merkez (hub)' a gereksinim yoktur. Kablolari birlestirin donaniminizi yukleyin ve yeni bir donanim ile herhangi bir interrupt (IRQ) karmasasina girmediginizden emin olun. Daha sonra ya kerneli yeni bastan konfigur edin ya da henuz orda olan kernel modullerini sadece yukleyin. Bir cok donanim destegi, onemli bir surumden ilk olarak konfigur edilmis kernelde derlenir. Simdi ifconfig komutunu kullanarak bir IP adresini network arayuzune atayiniz. Daha sonra route komutunu kullanarak hangi IP-paketlerinin nereye gonderilmesi gerektigine karar verin. Bundan sonra networkunuz isleme baslar. Bu arada henuz kullanamadiginiz domain adlari ve IP Maskeleme de henuz calismayacaktir, fakat bir ping gondererek network kartinin uzerindeki LED' in nasil yanip sondugunu izleyebilirsiniz.
Eger asagidaki IP adreslerini kullanirsaniz:

IP
192.168.0.1	eth0 on Workstation 1
192.168.0.2	eth0 on Workstation 2

Daha sonra Workstation 1 uzerinde ping 192.168.0.2: yazabilirsiniz :

>ping 192.168.0.2
PING 192.168.0.2 (192.168.0.2): 56 data bytes
64 bytes from 192.168.0.2: icmp_seq=0 ttl=64 time=0.9 ms
64 bytes from 192.168.0.2: icmp_seq=1 ttl=64 time=0.8 ms
64 bytes from 192.168.0.2: icmp_seq=2 ttl=64 time=0.9 ms

--- ping istatistikleri ---
3 paket iletildi , 3 paket alindi, 0% paket kayip
round-trip min/avg/max = 0.8/0.8/0.9 ms

Bunu ctrl-c ile durdurabilirsiniz. Ayrica network kartinizi ya da Laptop baglantisi durumunda PLIP' inizi gorebileceginiz cat /proc/interrupts komutuna da bakin. Bir cat /proc/ioports yeni donaniminizi gosterebilir ve netstat -i komutu hangi arayuze kac tane IP paketinin gonderildigini gosterir.
Bu asamada bilgisayarlar ve transfer dosyalar arasindaki ftp' yi kullanabilirsiniz.

Temelde network kurulmustur fakat hicbirsey yeterince iyi calismaz. Simdi farkli konfigurasyon dosyalarini duzenlemeniz ( cesitli surumler icin kullanisli olan iyi grafik araclarini da kullaniniz) gerekmektedir. En sonunda IP-Maskelemeyi ve NFS' yi kurunuz. Simdi networkunuz tam anlamiyla islevsel olmustur.

Umarim bu yazi size iyi bir gorus kazandirmistir. Bu yazida networkun yazilim kisminin tamamen nasil konfigure edileceginden bahsetmedigim icin hayal kirikligine ugramayin. İfconfig/route/netstat, IP Maskeleme, PPP kurulumu ile lpd ve NFS' li network yazimini kapsayan cok sayida makale yazilacaktir. Bu makalenin, network hakkinda yazilan diger makalelerin anlasilmasini saglamak acisindan iyi bir gorus kazandirdigini saniyorum.


Kolay gelsin

ps: _LS_ herzaman network uzerinden makale aldigi icin mutludur. Tum makaleler henuz yeni yazilmis ve bir serinin sadece baslangici niteligindedirler. Eger uzman bir kullanici iseniz ve bir makale yazmak isterseniz bize bildiriniz.

 

Referanslar

• The Linux Network Andministators's Guide www.linuxdoc.org/LDP/nag/nag.html
• The PPP-HOWTO
• The Networking-Overview-HOWTO
• The NET-3-HOWTO
• The IP-Masquerade HOWTO
• The ISP-Connectivity mini HOWTO
• The PLIP mini HOWTO
• The PLIP installation
• The Printing-HOWTO

 

Bu yazı için görüş bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yazı kendi görüş bildirim sayfasına sahiptir. Bu sayfaya yorumlarınızı yazabilir ve diğer okuyucuların yorumlarına bakabilirsiniz.

talkback page

---

Görselyöre sayfalarının bakımı, LinuxFocus Editörleri tarafından yapılmaktadır © Guido Socher, FDL LinuxFocus.org

Çeviri bilgisi: en --> -- : Guido Socher <guido.socher(at)linuxfocus.org> en --> tr: Hasan Sönmez <hasan(at)be.itu.edu.tr>

2002-11-08, generated by lfparser version 2.31